ثقلین

نکته های تفسیری، کلام معصومین علیهم السلام و انگاره های شیعی

ثقلین

نکته های تفسیری، کلام معصومین علیهم السلام و انگاره های شیعی

ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی وَمَن یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ . الشوری آیه : 23

ترجمه آیت الله مشکینی ره
این همان چیزی است که خداوند، آن بندگان خود را که ایمان آورده و عمل‏های شایسته کرده‏اند بدان بشارت می‏دهد. بگو: از شما در مقابل این ( ابلاغ رسالت خود) جز محبت (قلبی و عملی) درباره خویشاوندانم مزدی نمی‏طلبم، و هر کس کار نیکی انجام دهد (بر این محبت بیفزاید) ما برایش در آن، نیکی می‏افزاییم (بر پاداش طبیعیش حد اقل ده برابر اضافه می‏کنیم)، حقّا که خداوند آمرزنده و شکرگزار است

در فضائل الصحابه از سعید بن جبیر از عامر نقل شده: 
هنگامی که آیه" قُلْ‏ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی‏" نازل شد اصحاب عرض کردند ای رسول خدا! خویشاوندان تو که مودت آنها بر ما واجب است کیانند؟ 
فرمود: علی و فاطمه و دو فرزند آن دو، این سخن را سه بار تکرار فرمود

تفسیر مجمع البیان:
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَات
این فزون‏بخشی بزرگ خداست که ذات پاک او به وسیله آن، به بندگان توحیدگرا و شایسته‏کردارش نوید می‏دهد تا در زندگی هماره برای رسیدن به آن، لحظه‏شماری کنند و بکوشند و بی‏صبرانه در انتظار آن باشند.
پاره‏ای واژه «یبشّر» را با تشدید و برخی بدون تشدید خوانده‏اند که در صورت نخست نشانگر نوید بسیار و نعمت‏های بی‏شمار است، و در صورت دوّم بشارتگر نعمت‏های کوچک و بزرگ.
در ادامه آیه مورد بحث روی سخن را به پیامبر گرامی نموده و می‏فرماید:
قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی‏
هان ای پیامبر! بگو: در برابر رساندن پیام خدا بر شما بندگانش هیچ پاداشی از شما درخواست نمی‏کنم مگر دوست داشتن نزدیکانم، بنابراین در برابر رسالت من به نزدیکانم محبت ورزید.
از دیدگاه گروهی از مفسّران ژرفنگر و اندیشمند از جمله «سعیدبن جبیر» و... نیز سه امام گرانمایه حضرت سجّاد و حضرت باقر و صادق آورده‏اند که منظور آیه شریفه این است که: هان ای پیامبر! به مردم توحیدگرا بگو: ای مردم! من در برابر رسالت و پیام‏رسانی خویش هیچ پاداشی از شما نمی‏خواهم جز دوست داشتن خاندان و نزدیکانم، از این رو هر محبت و مهری که می‏خواهید نثار من کنید، همه را نثار خاندان و فرزندانم نمایید.
در شأن نزول و داستان فرود آیه مورد بحث آورده‏اند که: پس از فرود این آیه شریفه، پیامبر آن را بر مردم تلاوت کرد و آنان پرسیدند: ای پیامبر خدا! این کسانی که خدا به ما فرمان می‏دهد تا آنان را دوست بداریم چه کسانی هستند؟ پیامبر فرمود: علی و فاطمه و فرزندان آنان که درود بر همگی آنان باد. لمّا نزلت قل لا اسألکم علیه اجراً الاّ المودة فی‏القربی، قالوا: یا رسول الله! من هؤلا الذین امرنا الله بمودتهم؟ قال:(ص) علّی و فاطمه و ولدهما
و نیز آورده‏اند که آن حضرت فرمود:
خدا پیامبران را از درختان گوناگون و ریشه‏های مختلف آفرید، امّا من و علی(ع) را از یک ریشه و یک درخت. من پایه و اساس آن درخت تناور هستم، و علی شاخه آن؛ فاطمه(ع) باعث باروری آن می‏باشد، و حسن و حسین، دو نور دیده‏ام میوه‏های آن، و دوستداران و رهروان راه توحیدی ما برگ‏های سرسبز و پرطراوت آن؛ از این رو هرکس به شاخه‏ای از شاخه‏های این درخت چنگ اندازد و بدان بپیوندد نجات می‏یابد و در دنیا و آخرت رستگار می‏گردد و هرکس از آن انحراف جوید، سقوط می‏کند و نابود می‏گردد، آن‏گاه فرمود: هان ای مردم! اگر بنده‏ای از بندگان خدا در میان «مروه» و «صفا» هزار سال، و باز هم هزار سال و دگرباره هزار سال خدا را عبادت کند، به گونه‏ای که بسان مشک کهنه و فرسوده شود، امّا محبت ما خاندان و رسالت را نداشته باشد، خدا او را به صورت در آتش خواهد افکند؛ و آن‏گاه به تلاوت این آیه پرداخت که: قل لا اسألکم...

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۱/۱۱/۱۲
ابراهیم صفری

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی